A xerostomía ou sensación de boca seca, é o resultado dun fluxo inadecuado de saliva. Non é unha enfermidade, senón un síntoma dun trastorno médico ou un efecto secundario de certos medicamentos. Neste post falamos sobre as causas e tratamentos da secura de boca:
1) A saliva e a súa importancia na saúde
Lavarse os dentes e usar enxuague e fío dental é fundamental para manter unha hixiene bucal axeitada. Con todo, estes procedementos por si sós non son capaces de eliminar todos os microbios da boca, e é necesaria a colaboración da saliva para manter a boca libre de xermes. E é que a saliva está composta por unha mestura de enzimas, reguladores, anticorpos e nutrientes que actúan contra os organismos patóxenos, aínda que tamén é un aliado fundamental no proceso de traballo dos dentes e das enxivas. As enzimas presentes no interior da saliva inician o proceso de dixestión dos alimentos. A súa labor principal é descompoñer os hidratos de carbono en unidades máis pequenas e azucres simples. Precisamente estes azucres son utilizados polas bacterias para alimentarse e producir ácidos, pero a saliva regula o pH da boca evitando o desenvolvemento destes ácidos.
A saliva é a principal defensa da boca contra a carie dental, xa que esta degrada os alimentos e outros refugallos, neutraliza os ácidos producidos polas bacterias na boca e proporciona substancias que combaten enfermidades en toda a boca. Sen saliva, as caries e outras enfermidades poden avanzar dunha maneira moi rápida. Ademais desta función dixestiva e antibacteriana, a saliva tamén se compón de ións minerais, especialmente de calcio e fosfato, que son os ingredientes dos que se compoñen os dentes. Desta maneira a saliva axuda a remineralizar os dentes e a reparar pequenas lesións no esmalte. A importancia da saliva é tal que o corpo produce ao redor dun litro de saliva diaria, e a secreción aumenta durante as comidas. Para xerar a cantidade adecuada de saliva é moi importante manterse hidratados. Hai que ter en conta que pola noite a produción de saliva párase ou se reduce ao mínimo, razón pola cal ás veces un espértase coa boca totalmente seca mesmo con mal alento.
2) Causas da boca seca
Como comentabamos anteriormente, a secura de boca non é unha enfermidade en si mesma, senón un síntoma que pode estar provocado, entre tantas cousas, por algunha enfermidade sistémica ou o efecto secundario de certos medicamentos ou tratamentos:
2a) A síndrome de Sjögren
En determinados casos, a secura na boca pode ser un indicador da síndrome de Sjögren. Esta síndrome é un trastorno autoinmune crónico no que o sistema inmunitario do corpo ataca por erro as súas propias glándulas produtoras de saliva e bágoas, así como outros órganos. A síndrome de Sjögren non é a única enfermidade que pode producir secura de boca: a diabetes tamén.
2b) Boca seca causada por medicamentos
Algúns medicamentos antihistamínicos, descongestionantes, analxésicos, diuréticos, antihipertensivos ou antidepresivos poden xerar unha certa secura de boca nos seus consumidores.
2c) Outras causas da xerostomía
Ademais das enfermidades sistémicas e os medicamentos, a boca seca tamén pode ser xerada por algún problema nas glándulas salivais ou por ter unha respiración continua a través da boca, algo habitual durante os catarros. Os tratamentos de quimioterapia e radioterapia tamén poden provocar xerostomía.
3) Problemas relacionados coa secura de boca
Algúns dos problemas comúns están asociados coa xerostomía:
- A) Secura e dor de garganta constante: debido á falta de saliva as mucosas que recubren a gorxa sécanse, algo que pode provocar malestar
- B) Sensación de ardor na boca: a falta de lubricación nas mucosas pode xerar unha sensación de quemazón tanto en lingua, enxivas como fazulas.
- C) Secura nas fosas nasais: as fosas nasais tamén poden secarse en exceso por este problema.
- D) Ronqueira: as vías respiratorias necesitan lubricación para poder funcionar correctamente, tanto a nivel fisiolóxico como defensivo.
- E) Boca pastosa: o fluxo diminuído de saliva pode provocar que esta sexa máis densa e xere unha sensación de boca pastosa.
- F) Beizos gretados: os beizos teñen que permanecer correctamente hidratados para manter o seu estado saudable.
- G) Chagas: a falta de saliva provoca que as mucosas estean menos protexidas fronte a úlceras e aftas.
- H) Maior incidencia de carie: como comentabamos, a saliva é a principal defensa do corpo fronte ás caries, polo que estas poden desenvolverse máis facilmente se o fluxo de saliva diminúe.
- I) Dificultade para falar: unha lubricación inadecuada de boca pode dificultar a pronuncia das palabras.
- J) Dificultade para tragar: a saliva axuda ao birlo alimenticio a deslizarse polo sistema dixestivo, polo que a súa ausencia pode dificultar este proceso.
3k) A boca seca e o mal alento
Un espazo á parte merece a relación da saliva co mal alento, algo que xa mencionamos no noso artigo sobre a halitose: a secura de boca é unha das causas máis frecuentes deste problema. Cando non hai saliva suficiente, os restos de alimentos non se eliminan, o que adoita xerar un maior volume de placa nos dentes e na lingua, e o seu consecuente mal cheiro.
4) Como tratar a secura de boca
Para solucionar os problemas de boca seca, sempre se aconsella aumentar a inxesta de auga, aínda que o seu dentista pode recomendar outros métodos para restaurar a humidade.
Os caramelos ou goma de mascar sen azucre estimulan o fluxo de saliva, e a humidade pódese substituír mediante o uso de saliva artificial e enxaugues orais. Nos casos máis extremos, tamén se pode receitar o uso de medicamentos que estimulen a produción de saliva. Se padece de boca seca, tamén é recomendable reducir a inxesta de alimentos azucrados ou picantes, así como diminuír o consumo de alcol e tabaco.
4a) Tratamento da boca seca na Coruña
Se vive na Coruña e ten problemas de secura de boca ou calquera outra consideración bucodental, estaremos encantados de atenderlle na nosa clínica médico dental.
